Kerst in de tijd van Don Bosco: een feest van hoop voor jongeren

Don Bosco leefde in het negentiende-eeuwse Turijn, een stad in snelle verandering. De industrialisatie trok veel jonge mensen van het platteland naar de stad. Ze zochten werk en toekomst, maar vonden vaak armoede, onzekerheid en eenzaamheid. Juist rond de feestdagen werd dat contrast extra voelbaar.

Voor Don Bosco was kerst daarom niet alleen een liturgisch hoogtepunt, maar ook een moment van handelen. In zijn oratoria zorgde hij ervoor dat jongeren zich welkom wisten: er was warmte, eten, spel en aandacht. Kerst betekende samen zijn, ook (of misschien wel juist) met wie nergens anders terechtkon.

Don Bosco's kerstverhaal
Don Bosco keek naar het kerstverhaal met de ogen van een opvoeder. Het kind in de kribbe liet hem zien hoe God kiest voor nabijheid en vertrouwen. Geen afstand, geen macht, maar aanwezigheid. Dat paste naadloos bij zijn opvoedingsvisie: preventief, relationeel en hoopvol.

Hij geloofde dat jongeren groeien wanneer ze gezien worden en wanneer iemand onvoorwaardelijk in hen gelooft. Kerst was voor hem een herinnering dat ieder mens, hoe kwetsbaar ook, drager is van belofte. Die overtuiging gaf richting aan zijn werk, het hele jaar door.

Geen zoete romantiek
Don Bosco idealiseerde kerst niet. Hij wist hoe hard het leven kon zijn en hoe weinig er soms te vieren viel. Juist daarom hield hij kerst dicht bij de werkelijkheid. Niet als ontsnapping, maar als bron van moed. Voor hem betekende het: doen wat nodig is. Een luisterend oor bieden, een veilige plek creëren en jongeren perspectief geven, ook als de omstandigheden daar weinig aanleiding toe gaven.

Kerst vandaag: wat nemen we mee?
Ook nu roept kerst vragen op. Over verbinding in een verdeelde wereld, over aandacht in een tijd van haast, over hoop, terwijl niet alles goed komt. In de geest van Don Bosco nodigt kerst ons uit om niet te blijven steken in mooie woorden, maar om nabij te zijn. Om oog te hebben voor jongeren die zich niet vanzelf gezien voelen. Om kleine, concrete daden serieus te nemen.

Misschien is dat wel de blijvende betekenis van kerst bij Don Bosco: niet groter maken dan het is, maar ook niet kleiner. Geloven dat aanwezigheid verschil maakt. Toen en nu.