Vijf levenslessen die Miriam van Don Bosco leerde in Syrië

Terwijl we samen aan een kopje thee zitten, blikt Miriam terug op haar leven in Syrië. “Bij ons in de buurt was een oratorio van Don Bosco, waar mijn vader vroeger een actieve rol vervulde. Ik kreeg het dus zo’n beetje met de paplepel ingegoten en daar ben ik nog steeds dankbaar voor! In het oratorio van Aleppo begon mijn leven met Don Bosco. Later heb ik de animatorcursus gevolgd in Kafroun, waar ik elke zomer hielp bij de activiteiten. Die kennis en ervaring zet ik nu in bij Stichting Dream of Don Bosco, waar met name kinderen en jongeren komen die een Syrische of Iraakse achtergrond hebben.”

De ene na de andere uitspraak van Don Bosco passeert de revue als Miriam verder vertelt. Haar verhaal samenvattend kom ik op vijf belangrijke levenslessen, die Miriam al op jonge leeftijd van Don Bosco leerde.

Les 1: Opvoeding begint in je hart
“In het Arabisch heeft Don Bosco een bijzondere titel: Amir al Tarbiyé. Dat betekent zoveel als ‘prins van de opvoeding’. Een terechte titel als je het mij vraagt, want Don Bosco leerde mij al vroeg wat opvoeden inhoudt en dat het begint in je hart. Met liefde kun je echt veel bereiken. Als een kind jouw liefde voelt, dan is het eerder bereid om naar je te luisteren en te begrijpen wat je bedoelt. In de animatorcursus leerde ik over de preventieve aanpak van Don Bosco en de drie belangrijkste pijlers: hartelijkheid, redelijkheid en geloof. Dat fascineerde mij, want ik ging inzien dat die drie zaken in de opvoeding inderdaad onlosmakelijk aan elkaar verbonden zijn. Niet met geweld of harde woorden, maar met zachtheid win je vertrouwen. Als je gaat schreeuwen of straf uitdeelt, doen kinderen misschien wat je zegt, maar van binnen zijn ze niet veranderd. Als je hen echter iets vraagt of leert vanuit jouw liefde voor hen, dan ontwikkelen ze zich op een positieve manier. Ze moeten aan je kunnen merken dat je écht om hen geeft, pas daarna kun je aan opvoeding beginnen. Daarom is het zo belangrijk om op te voeden vanuit je hart.”

Les 2: Echte vreugde zit in het geven
“In het oratorio van Kafroun leerde ik wat Don Bosco bedoelde met ‘echte vreugde zit in het geven’. Ik ervaarde zoveel blijdschap van binnen als ik kinderen leerde over God en Zijn liefde voor ons allemaal. Als ik die periode in Kafroun een naam zou moeten geven, dan is het wel ‘vreugde’. Aan het einde van de dag waren wij als animatoren erg moe, maar dat merkten we nauwelijks, want iedereen was blij van binnen. Overdag dansten en speelden we met de kinderen en we gaven hen catecheselessen over God en de Bijbel. We sloten de dag af in de kerk met gebed en hebben in die stilte hele bijzondere momenten met elkaar beleefd, dat zal ik nooit meer vergeten.”

Les 3: In elk kind schuilt iets moois
“God heeft elk kind unieke gaven en talenten gegevens. In Kafroun keek ik naar al die verschillende kinderen en vroeg mij af hoe ik hun specifieke talent kon gebruiken in het team. Als er bijvoorbeeld een kind was dat werd buitengesloten omdat het te hard praatte, dan liet ik juist dát kind de leiding nemen bij een wandeltocht. Omdat het zo hard praatte, was het de perfecte persoon om de groep de weg te wijzen, want iedereen kon het verstaan. Zo raakte niemand de groep kwijt en bleek dat kind een hele goede leider te zijn. Op die manier ontdekten de andere kinderen elkaars talenten en vonden ze beter aansluiting bij elkaar. Zo moedigde ik alle kinderen aan om hun talent te ontwikkelen, want alle kinderen hebben iets moois in zich. Als animatoren letten wij ook vooral op de kinderen die deze aanmoediging het hardste nodig hadden, net zoals Don Bosco deed. Juist die kwetsbare kinderen gaven we een speciale taak en betrokken we op die manier bij de groep. Het was fantastisch om te zien hoe zo’n kind na een paar weken veranderd was. In het begin was het stil en teruggetrokken, maar na een paar weken was het net zo vrolijk als de rest en hoorde het bij de groep. Op zulke momenten zeiden wij als animatoren tegen elkaar: ‘Als Don Bosco ons nu eens kon zien, zou hij echt trots op ons zijn!’”

Les 4: Moeilijke omstandigheden vormen een sterk karakter
“De oorlog in Syrië maakte geen einde aan de activiteiten van Don Bosco in Aleppo en Kafroun. Sterker nog, in die moeilijke periode was het juist belangrijk om door te gaan met ons werk. In de tijd dat Don Bosco leefde was het immers ook niet makkelijk, want er waren veel kinderen arm en/of wees. Dat was in Syrië ook zo tijdens de oorlog. Het oratorio van Don Bosco stond voor hen open en we hebben veel kinderen met liefde opgevangen. In die gevaarlijke periode speelde de solide basis die ik bij Don Bosco had gekregen een belangrijke rol. Die basis van geloof en opvoeding zorgde ervoor dat ik ook in de oorlog staande kon blijven. Dat heb ik te danken aan het oratorio van Don Bosco in Aleppo en Kafroun."

"De catecheselessen, het samen bidden en de opvoeding van Don Bosco wierpen hun vruchten af toen ik dat het hardste nodig had. Don Bosco leerde ons dat moeilijke omstandigheden je een sterk karakter geven. Ik heb aan den lijve ondervonden dat dit waar is. Een levendig voorbeeld daarvan is de salesiaanse beweging in Syrië. Iedereen in het oratorio van Don Bosco in Syrië was blij en dat zijn ze nog steeds. Dat komt omdat ons geluk niet afhangt van aardse dingen, maar is gefundeerd op de fontein van liefde: God zelf. Als dat zo is in je hart, dan ben je altijd gelukkig. Natuurlijk waren we bang voor oorlog en geweld, maar in ons hart was de vrede van God. Zo werd het oratorio van Don Bosco een plaats van vreugde, ondanks de oorlog.”

Les 5: Wees goede burgers en goede christenen in de samenleving
“Wat ik heb gekregen van Don Bosco, wil ik ook graag weer uitdelen. Toen ik werd uitgenodigd om deel te worden van het leidingteam van Dream of Don Bosco, was dat voor mij echt een droom die uitkwam. Ik wilde zó graag weer doen wat ik bij Don Bosco in Syrië deed en mijn roeping weer oppakken. Dream of Don Bosco is sinds kort aangesloten bij Don Bosco Werken Nederland en dat geeft ons de ruimte om nóg meer te doen voor de jongeren. Veel van hen voelen zich eenzaam, omdat ze alleen naar Nederland zijn gekomen en verder niemand hebben. De salesiaanse beweging betekent daardoor extra veel voor hen. Momenteel geven we elke week online catecheselessen aan kinderen onder de zestien jaar en we organiseren kampen voor kinderen en jongeren in Assel. We werken hierin veel samen met de Salesianen van Don Bosco en we merken dat God ons werk zegent."

Tijdens de jongerenkampen besteden we aandacht aan allerlei zaken die te maken hebben met geloof, cultuur en persoonlijke groei. We organiseren bijvoorbeeld lezingen over onderwerpen zoals de rol van geloof in je dagelijkse leven, de invloed van de oorlog op ons leven en de lessen die wij daaruit geleerd hebben. Tijdens die lezingen kunnen jongeren vragen stellen en dan praten we er met elkaar over. Juist jongeren onderling kunnen elkaar op die manier positief beïnvloeden. We hebben tenslotte allemaal hetzelfde meegemaakt, waardoor we elkaar heel goed kunnen helpen en bemoedigen. We leren elkaar dat een actieve en positieve houding helpt om beter te integreren in de Nederlandse cultuur. Op die manier willen we goede burgers en goede christenen zijn in de samenleving, zoals Don Bosco ons dat leerde.”

Miriam’s missie
Het is me inmiddels wel duidelijk hoeveel Don Bosco betekent voor Miriam en ik heb even tijd nodig om haar verhaal goed tot me door te laten dringen. “Ik ben dankbaar dat ik deel ben van de salesiaanse beweging,” sluit Miriam af. “Don Bosco heeft mij een missie gegeven, waardoor mijn leven een diepere betekenis heeft gekregen. Hij zei altijd dat de jongeren zijn hart hadden gestolen, maar ik zeg vaak tegen Don Bosco dat hij míjn hart heeft gestolen. Ik hoop dat hij nu vanuit de hemel naar ons kijkt en trots is. Mijn wens is dat de salesiaanse beweging nog veel groter wordt en dat we samen Don Bosco’s missie mogen vervullen: jongeren een thuis bieden en hen dichter bij God brengen.”

Dankbaar stap ik na afloop van onze ontmoeting weer in de auto. Enigszins omvergeblazen door de kennis die Miriam heeft over Don Bosco’s pedagogiek en blij dat er zoveel jongeren zijn die zich ook vandaag de dag door Don Bosco laten inspireren. Ik weet wel zeker dat hij trots op haar is!